Микеланџело - 450 години од смртта на универзалниот гениј

Уште за време на животот го нарекувале „божествен“. Неговата творечка сила е легендарна. Микеланџело Буонароти работел како опседнат. Тој бил сликар, архитект, вајар и поет. Негов проект е куполата на базиликата „Св. Петар“, а творец е и на фреските во Сикстинската капела. Господовиот показалец кон Адам важи за ремек дело во историјата на уметноста.

Микеланџело не бил убавец. Уште додека бил момче, негов колега сликар му нанесол наводно тешки повреди на лицето и го унаказил. Овој портрет на Јакопино дел Конте, насликан во 1535 година, го прикажува Микеланџело на 60-годишна возраст. Големиот уметник е инаку роден на 6 март 1475 година, во малото место Капрезе. Израснал кај каменорезец, затоа што мајка му не можела да се грижи за него.

Микеланџело рано почнал да покажува особен талент за обработка на камен. „Делото на Микаленаџело ја фрла во сенка славата на сите антички статуи“, констатира биографот на големиот уметник, Васари. Повторното откривање на антиката му дава печат на раното творештво на Микеланџело. „Пиета“ во Рим важи за прво негово генијално дело.

Микеланџело доаѓа во допир со идеалите на хуманизмот во дворецот на семејството Медичи во Фиренца, на крајот на 15. век, од каде и тргнале најважните импулси на развојот на ренесансата. Микеланџело таму среќава поети и уметници. Немал ни 25 години, а веќе бил славен поради неговите дела.

Во септември 1504-та низ Фиренца е транспортирана огромна мермерна скулптура. „Давид“ е симбол на слободата на републиката и на културната метропола Фиренца. Таа е отелотворение на сонот за новиот човек и за крај на мрачниот среден век. Денес во Фиренца има само копија на „Давид“. Оригиналот, кој е во Академијата на уметности во Фиренца, не смее да стои на отворено поради атмосферските влијанија.

Во 1518 година Миленаџело добива задача да ја обнови фасадата на базиликата „Св. Лоренцо“. Неговите планови предвидувале комбинирање на архитектурата и скулпторството. Но откако дознал дека поради политички причини својот мермер веќе не може да го набавува во Карара, бесно го отфрлил налогот на семејството Медичи.

Движењето е мотив кој се провлекува низ целокупниот опус на Микеланџело. Своите идеи за движење мајсторот неуморно ги пренесувал на хартија, но и на камен, како што го покажува и овој пример.

Своето чувство за простор и движење Микеланџело го пренесува и врз своето можеби најпознато дело - фреската во Сикстинската капела. Сликањето на таванот (околу илјада метри квадратни) траело над четири години. Тоа било особено напорна работа, затоа што техниката на сликање фрески бара брзина и прецизност. Боите мора да се нанесуваат свежи, оттука и името Фреско. Дополнителни корекции не се можни.

Микеланџелот на таванот насликал фигури кои се големи по четири метри, за тие да можат да бидат видливи и од далечина. Мајсторот не бил задоволен само со композицијата на Потопот, затоа што фигурите, според негово мислење, излегле премали. Господ е прикажан во човечко издание.

Папата Јулиј втори му помогнал на Микеланџело да стане дефинитивно уметнички бесмртен. Освен со сликањето на Сикстинската капела, тој го задолжил големиот мајстор и со довршувањето на најпознатата црква во светот. Куполата на базиликата „Св. Петар“ во Рим е последното големо дело на Микеланџело Буонароти, на која работел последните 19 години од својот живот. Починал на 18 февруари 1564 година.