غرب در انتظار پاسخ تهران به طرح غنی‌سازی در خارج

امروز (سه‌شنبه، ۵ آبان / ۲۷ اکتبر) تلویزیون عرب‌زبان "العالم" وابسته به دولت ایران خبر داد که جمهوری اسلامی ظرف ۴۸ ساعت آینده به طرح پیشنهادی محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پاسخ خواهد داد.

این طرح، به معامله‌ای که پایه‌ی آن در مذاکرات ژنو در اول اکتبر ریخته شد، شکل مشخصی می‌دهد. بر مبنای آن ایران ۱۲۰۰ کیلو از ۱۵۰۰ کیلو اورانیوم کم‌غلظت خود را به روسیه تحویل می‌دهد تا روس‌ها آن را غنی‌تر کنند. پس از آن فرانسویان محصول کار روس‌ها را تحویل می‌گیرند و از آن میله‌ی سوخت اتمی با غنای ۲۰ درصد اورانیوم می‌سازند. این محصول به ایران داده می‌شود تا در رآکتور تحقیقاتی تهران به مصرف برسد.

در کنفرانس وین در روزهای ۱۹ تا ۲۱ اکتبر، این طرح مورد بحث قرار گرفت. ایراد اصلی جمهوری اسلامی به آن به نقش فرانسه برمی‌گشت. خواست جمهوری اسلامی آن بود که طرف اصلی قرارداد با ایران روسیه باشد و روس‌ها متعهد شوند که به موقع اورانیوم ۲۰ درصدی را به ایران تحویل ‌دهند.

روسیه، فرانسه و آمریکا هفته‌ی گذشته موافقت خود را با طرح البرادعی اعلام کردند. جمهوری اسلامی مهلت یک هفته‌ای خواست. اکنون "العالم" خبر داده است که تهران تا روز پنج‌شنبه (۷ آبان) پاسخ خود را به طرح البراداعی به اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد رساند.

تردید در تهران

در خبر "العالم" آمده است که جمهوری اسلامی با چارچوب کلی طرح البرادعی موافق است، اما خواهان تغییراتی در آن است.

منوچهر متکی، وزیر خارجه نیز در مصاحبه‌ی مطبوعاتی روز دوشنبه (۴ آبان) گفته بود که بعید نیست که ایران بخشی از اورانیوم خود را برای غنی‌سازی بیشتر به خارج بفرستد. او این کار را به صرفه توصیف کرده بود.

در روز دوشنبه این خبر برجسته شد که جمهوری اسلامی ممکن است به خریدن اورانیوم غنی‌شده از چین گرایش یابد و از طریق معامله با چین طرح البرادعی را از موضوعیت بیندازد.

خبرهایی از این دست با توجه به تردیدهایی که در تهران در مورد پذیرش طرح البرادعی ابراز می‌شود، توجه‌برانگیز می‌شدند. در اظهارات مقامات ایرانی این نگرانی به چشم می‌خورد که گویا قرار است ذخیره‌ی اورانیوم ایران را به شکلی از کشور خارج کنند. در این جهت، نخست علی لاریجانی، رئیس مجلس، اظهار نظر کرد.

به نظر می‌رسد که در تهران طرحی در دست بررسی است که اصل معامله‌ی اتمی بر مبنای طرح وین را می‌پذیرد، اما برای رفع نگرانی، به جای تحویل یکباره‌ی ۱۲۰۰ کیلو اورانیوم تا پایان سال ۲۰۰۹ به روسیه، تحویل تدریجی آن را می‌نشاند. علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از طرفداران این طرح است. او به خبرگزاری "ایلنا" گفته است «ایران بهتر است این کار (یعنی تحویل اورانیوم کم‌غلظت) را در چند مقطع و بصورت بخش بخش انجام دهد تا به نوعی تضمین لازم را برای تامین سوخت بگیرد.»

انتقاد فرانسه

برنار کوشنر، وزیر امور خارجه‌ی فرانسه گفته است که دولت ایران با زمان بازی می‌کند و هنوز به جامعه‌ی بین‌المللی برای حل جدال بر سر برنامه‌های اتمی خود پاسخ راضی‌کننده‌ای نداده است.

هم‌هنگام، خاویر سولانا، دیپلمات ارشد اتحادیه‌ی اروپا، که سابقه‌ی ممتدی در مذاکره با ایران دارد، اظهار امیدواری کرده که از تهران پاسخ مثبتی به طرح غنی‌سازی در خارج داده شود.

RN/MM