آیا ممنوعیت سفر می‌تواند ابزار فشار موثری بر طالبان باشد؟

منابع دیپلوماتیک به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته اند که چین و روسیه پیشنهاد کرده اند تا معافیت این ۱۳ مقام طالبان از ممنوعیت سفر برای سه ماه تمدید شود تا این مقام‌ها بتوانند تنها به «روسیه، چین، قطر و کشورهای منطقه» رفت و آمد کنند.

به گزارش این خبرگزاری، کشورهای غربی می‌خواهند که ممنوعیت سفر برای هفت تن از این مقام‌های طالبان دوباره وضع شود و شش تن آن‌ها از ممنوعیت سفر معاف شوند، اما تنها بتوانند به دوحه سفر کنند.

در میان این ۱۳ مقام طالبان، عبدالغنی برادر معاون رئیس الوزرای طالبان و شیر محمد عباس استانکزی، معاون وزارت خارجه این گروه نیز شامل هستند.

وزارت خارجه طالبان خطاب به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفته است: «اعمال محدودیت‌ها را به عنوان ابزار فشار استفاده نکنید.»

مرتبط: خواست طالبان از سازمان ملل: از اعمال تحریم به عنوان اهرم فشار استفاده نکنید

کشورهای غربی می‌خواهند که از این طریق بر طالبان فشار وارد کنند تا در عرصه حقوق بشر، به خصوص حق تعلیم و تحصیل زنان و دختران، سیاست خود را تغییر بدهند. شورای امنیت سه ماه قبل معافیت سفر دو تن از مقام‌های بخش تحصیلی طالبان را لغو کرده بود.

حافظ ضیا، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان می‌گوید که به اساس توافقنامه دوحه، تمام تحریم‌ها بر رهبران طالبان برداشته شوند. او هشدار می‌دهد که اگر دوباره ممنوعیت سفر وضع شود، به جای گفتگو و تعامل فاصله ایجاد می‌شود.

برخی آگاهان امور سیاسی می‌گویند که اگر شورای امنیت سازمان ملل متحد سفر ۱۳ مقام طالبان به کشورهای خارجی را منع کند، طالبان مجبور خواهند شد به خواست‌های افغان‌ها و جامعه بین‌المللی تن بدهند.

مرتبط: سازمان ملل می‌خواهد ممنوعیت سفر رهبران طالبان را از سر گیرد

شفیق الله شفق، استاده دانشگاه و تحلیلگر امور سیاسی به دویچه وله گفت: «به نظر من تصمیم شورای امنیت بر منع سفر ۱۳ مقام طالبان دشوار است و اگر این تصمیم با توافق همه اعضای شورای امنیت گرفته شود، طالبان به انزوای جهانی، مشکلات و به ناتوانایی مواجه خواهند که این نفع مردم افغانستان است، چرا که این گروه مجبور می‌شود به خواسته‌های ملت توجه کند تا حمایت جامعه جهانی را با خود داشته باشد.»

طالبان تا حالا با وجود فشارهایی مانند مسدود شدن دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان و توقف کمک‌های مالی، حاضر نشده اند به خواست‌های بین‌المللی پاسخ مثبت بگویند. این گروه به خصوص تقاضاهای گسترده بین‌المللی در مورد بازگشایی مکاتب ثانوی به روی دختران را نادیده گرفته است.

داوود ناجی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر امور سیاسی به همین نکته اشاره می‌کند و به این باور است که ممنوعیت احتمالی سفر مقامات طالبان از سوی شورای امنیت به حدی تاثیر ندارد که معادلات سیاسی و وضعیت فعلی را تغییر دهد.

ناجی می‌گوید که جهان در حال حاضر نیز با طالبان ارتباط دارد و اگر ممنوعیت سفر بر ۱۳ مقام طالبان وضع شود، این تصمیم سبب قطع روابط و ممنوعیت سفر مقامات بین‌المللی به افغانستان نمی‌شود که طالبان نتوانند ارتباط برقرار کنند.

در حال حاضر هرچند هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است، اما نمایند‌گان کشورهای خارجی به کابل رفت و آمد دارند. شماری از کشورهای غربی از طریق سفارت‌های خود در قطر با طالبان ارتباط دارند.

ناجی می‌گوید که طالبان در شرایط حاضر یک دستگاه دیپلوماسی فعال در جهان ندارند که ممنوعیت سفر، همه مسایل در افغانستان تغییر کند. او به این باور است که اگر شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد ممنوعیت سفر ۱۳ مقام طالبان تصمیم مثبت بگیرد، این اقدام در نفس خود یک «تصمیم عالی» علیه طالبان است و همبستگی جهان در برخورد با این گروه را نشان می‌دهد.

کارزار ممنوعیت سفر طالبان (Ban Taliban Travel)

شماری از بانوان افغان از دو روز به این طرف کارزار ممنوعیت سفر طالبان را راه اندازی کرده اند و از شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌خواهند که دیگر به طالبان اجازه ندهند به کشورهای خارجی برای اهداف خود سفر کنند.

این بانوان می‌گویند طالبان باور به حقوق بشر و آموزش دختران ندارند و تا زمانی که این گروه تن به صلح، حق آموزش دختران و رعایت حقوق بشر نداده اند، نباید اجازه سفر به رهبران این گروه داده شود.

هدا خموش، آغازکننده این کمپاین به دویچه وله گفت که طالبان در یک سال اخیر هیچ اقدامی برای رعایت حقوق بشر و آموزش دختران نکرده اند و جهان را با وعده های میان خالی فریب داده اند.

خانم خموش گفت: «ما کارزار ممنوعیت سفر طالبان را برای این راه اندازی کرده ایم که سازمان ملل متحد به خواسته زنان افغان توجه کنند و بدانند که طالبان دست به خشونت می‌زنند و هیچ باور به غیر از نیروهای خود ندارند.»